هر تلاشی برای ارائه‌ی تاریخ یونانیان و پارسیان، از داریوش اول تا اسکندر کبیر، خیلی سریع با مشکلی جدی روبه رو می شود: منابع. در این مورد تنها معدودی سنگ نبشته های فارسی باستان و برخی نکات اندک از سنت و منابع یونانی، منبع اطلاعاتی مان را تشکیل می دهند؛ منابعی نامناسب که باید بر اساس آنها تاریخ شاهنشاهی هخامنشی و نقشی را که در جهان آن روز ایفا می کرده است، به دست دهیم.

اما وضع در مورد تاریخ یونانیان به گونه‌ای دیگر است. از تاریخ این کشور منابع مکتوب بسیاری در اختیار داریم که این اجازه را به ما میدهد تا ویژگی های اصلی حیات فرهنگی و سیاسی بهترین ملت دوران باستان را ترسیم کنیم. البته در این میان فاصله هایی نیز وجود دارد، به ویژه فاصله ی تقریبا پنجاه سالهی میان سالهای ۲۳۱ تا ۴۷۹ ق.م- دوران به اصطلاح پنتکونتتیا- که در آن فقری نومیدکننده از منابع اصیل مشهود است. حتی در سال های اخیر، عده ای از محققان در این زمینه دست به تلاش زده اند، که البته هیچ کدام از این کوشش ها نتوانسته تغییری در اصل موضوع دهد.

اما در هر صورت، در سایه ی مکتوبات مورخین یونان باستان، به ویژه هرودوت و توسیدیدس، قادریم تا تاریخی مناسب از ملت یونان به دست دهیم، و چهره های بزرگ و شاخص تاریخ این ملت را باز شناسیم.